تجزیه پایداری عملکرد ژنوتیپ‌های جو (Hordeum vulgare L.) با استفاده از الگوی تجزیه اثرات اصلی جمع‌پذیر و اثرات متقابل ضرب‌پذیر (AMMI)

وجود اثر متقابل ژنوتیپ در محیط، از مشکلات عمده ارزیابی و معرفی ژنوتیپ های برتر می باشد. به منظور شناسایی و معرفی ارقام پرمحصول و در عین حال پایدار و سازگار به شرایط محیطی مناطق معتدل کشور، آزمایش بررسی سازگاری و پایداری عملکرد 20 لاین امیدبخش جو برای مناطق معتدل کشور در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در 9 ایستگاه تحقیقاتی طی سال‌های 81-80 و 82-81 انجام و عملکرد دانه اندازه‌گیری شد. تجزیه واریانس عملکرد نشان داد که اثر ژنوتیپ، محیط و اثر متقابل ژنوتیپ × محیط معنی‌دار بود. جهت تفسیر اثر متقابل از روش AMMI استفاده شد. با استفاده از روش چند متغیره AMMI ، پنج مؤلفه اصلی اثر متقابل در سطح احتمال 1% معنی‌دار شد که 68/74% از میانگین مربعات اثر متقابل را توجیه کردند. ژنوتیپ‌های شماره 16(L.B1/Cerbel//Alger-Ceres 5/3/Glorea"s") وشماره 17(L.131/Cerbel//Alger-Ceres/Kavir) از لحاظ IPC1 و IPC2 ، کمترین مقادیر را دارا بودند و به عنوان پایدارترین ژنوتیپ‌ها تشخیص داده شدند. نمایش دو بعدی ژنوتیپ‌ها بر اساس پارامترهای تجزیه AMMI بهمراه میانگین عملکرد ژنوتیپ‌ها نشان داد که ژنوتیپ شماره 9 (LB.Iran/Una8271//Gloria"s"/Come"s"-11M/3/Kavir) و ژنوتیپ شماره 16 ژنوتیپ‌های مطلوب برای استفاده در برنامه‌های به‌نژادی می‌باشند.